“Wij willen een cultuur hebben waarin we steeds beter worden. Projecten en offertes evalueren en daarvan leren, elkaar feedback geven en constant van elkaar leren. En als organisatie zo steeds verder ontwikkelen.”
Deze wens van de klant klinkt aantrekkelijk. Logisch ook. Want wie zich wil verbeteren, moet altijd blijven leren. Maar in de praktijk blijkt het niet zo simpel. Hoe kun je dat toch voor elkaar krijgen, stap voor stap?
Tegenkrachten
Het liefste loop ik door de organisatie van een klant om over deze ambitie te praten. Dan ben ik vooral benieuwd naar de reacties. Het valt op dat vrijwel niemand zegt: “Wow, dat klinkt fantastisch! Wanneer beginnen we?”
De opmerkingen liggen meer in de lijn van:
“Laat mij maar gewoon lekker mijn werk doen.”
”Waarom is het nou nooit eens goed genoeg?”
“Als we meer winst maken, verdwijnt dat toch in de zakken van…”
“Wij hebben dit al vaak genoeg geroepen. Komt niets van terecht.”
“Laat het me maar weten als dit weer is overgewaaid.”
Wat zien we dus? Misschien willen we intrinsiek wel heel graag steeds beter worden. Maar blijkbaar bestaan er ook sterke tegenkrachten. In de mensen en in de cultuur.
Eigenwijsheid
Slimme mensen krijgen graag de ruimte om zelf te proberen, te ontdekken, fouten te maken, iets te doorgronden. Ze mogen daarbij ook dezelfde dingen verkeerd doen als hun collega’s eerder hebben gedaan. Dat hoort nou eenmaal bij hun ontwikkeling.
Maar eigenwijsheid kan ook doorslaan. Dan wordt er helemaal niets geleerd. En worden dezelfde fouten te vaak herhaald. Dat wil je als manager voorkomen.
Perfectie
Behalve die eigenwijsheid zit ook het streven naar perfectie vaak in de weg. Een slimme en ondernemende medewerker bij een van onze klanten heeft een goed idee en is nu bezig daar een innovatief product van te maken. Bij het evalueren na voorgaande innovaties is gebleken dat deze organisatie de eindklant structureel te laat betrekt in het proces. De medewerker krijgt bij zijn interne presentatie een ‘ja, maar’ reactie: “Het is nog niet goed genoeg om aan de klant te laten zien.”
Die terughoudendheid kan een hoge prijs hebben. Het lijkt dus logisch om de geleerde lessen direct toe te passen, om niet in dezelfde valkuil te stappen. Maar hoe creëer je die cultuur van constant willen leren en beter worden? Niet gehinderd door allerlei menselijke eigenschappen die ervoor kunnen zorgen dat goede plannen toch stranden?
Hoe dan?
De allerbelangrijkste stap voor zo’n cultuurverandering is om daar de juiste drijfveren aan te hangen! Waarom willen we eigenlijk steeds beter worden? Dat zit zelden in rationale zaken als efficiency, winst, marktaandeel, lagere offertekosten, time to market, enz.
Nee, die drijfveren moet je zoeken bij je belangrijke stakeholders:
Conclusie
Zo vanzelfsprekend is het niet, om als organisatie altijd te leren en beter te worden. Het kan, als je het echt wil. Maar alleen als het gebeurt vanuit de juiste drijfveren.